
ЗОШТО ЧЛЕНКИТЕ НА ЕУ ЈА КРЕНАА РАМПАТА ЗА УКРАИНСКОТО ЖИТО – еве кои земји го забранија увозот и што се крие позади таа одлука
Украина се смета за житница на Европа затоа што има над 70 отсто плодно и обработливо земјоделско земјиште, а бидејќи пченицата е второто најпроизведувано жито во светот, може да се погоди големината на проблемот околу забраната за увоз на украинско жито. .
Слободниот проток на жито од Украина предизвика гнев кај земјоделците во Полска, Унгарија, Словачка, Бугарија и Романија, кои последователно го забранија увозот. На овој тренд негативно реагираа и хрватските земјоделци, за кои дополнително збунувачки се евтините житарки од Украина.
Според Јаху, во земјите од Европа останале големи количини евтино жито, што ги загрозува трошоците за производство на домашните земјоделци пред новата сезона на жетва. Меѓутоа, во обид да заштитат што поголем дел од сопствените ресурси, во Унгарија и Бугарија забраната беше проширена и на увоз на други производи од земјата на чело со Володимир Зеленски.
Официјално, во Унгарија има вкупно 25 производи. Покрај житариците, нема да се увезуваат репа, сончоглед, брашно, масло, мед и одредени месни производи“, изјави Гуљаш, шеф на кабинетот на унгарскиот премиер. Во Бугарија станува збор за 20 производи, односно покрај пченицата, пченично брашно, сончоглед и семки од сончоглед.масло, пченка, мед и др.
Европа најави дека на состанокот што беше најавен ќе се обиде да најде решение за ваквото однесување на земјите кои ја воведоа забраната, бидејќи тие не треба самостојно да носат такви одлуки бидејќи се дел од Европската унија.
Полска и Унгарија
Овие две земји први го забранија увозот на украинско жито за да го заштитат домашниот земјоделски сектор, објавија во саботата владите на двете земји, по зголемената понуда на жито во регионот по намалени цени. „Украина изрази жалење за одлуката на Полска, велејќи дека решавањето на различни прашања со еднострани драстични акции нема да го забрза позитивното разрешување на ситуацијата“, пренесува Ројтерс.
Украинска пченица
Во писмото до Европската комисија минатиот месец, премиерите на пет источноевропски земји рекоа дека потенцијално треба да размислат за увоз на земјоделски производи од Украина. Украинското Министерство за аграрна политика и храна објави дека полската забрана е во спротивност со постоечките билатерални договори за извоз и повика на разговори за решавање на проблемот.
Полската забрана за увоз на украинско жито и друга храна ќе важи и за транзитот на тие производи преку Полска, изјави министерот за развој и технологија Валдемар Буда.
Словачка
Словачката Влада најави дека привремено ќе го прекине увозот на жито и други производи од Украина, наведувајќи дека тоа ќе биде тема на состанокот на меѓуресорската работна група.
– Словачките земјоделци не можат да се натпреваруваат со увозот на евтино украинско жито, што може да предизвика егзистенцијални проблеми, пишува словачка „Правда“.
Министерството за земјоделство и рурален развој соопшти дека на владино ниво е неопходно да се воведат построги мерки за регулирање на увозот на стоки од Украина.
Министерството предупреди дека ги исцрпило сите законски можности за регулирање на увозот од Украина додека ги одржува солидарните коридори, кои првично беа наменети за извоз на жито во трети земји. Сепак, големи количини жито завршуваат во европските магацини и предизвикуваат дестабилизација на пазарот во земјите-членки на ЕУ.
Бугарија
Бугарија воведе привремена забрана за увоз на прехранбени производи од Украина, со исклучок на транзитни стоки, објави премиерот со технички мандат Галаб Донев на почетокот на седница на Владата.
– Минатата година, спротивно на првичната замисла, значителна количина на прехранбени производи остана во земјава и направи проблем. Доколку оваа тенденција опстојува или се зголеми, можно е да има исклучително сериозни последици за бугарскиот бизнис. Принудени сме да ја донесеме оваа национална мерка, бидејќи европските власти се уште размислуваат за соодветна мерка. Очекуваме дека Брисел ќе ги слушне и разбере позициите на Бугарија, Полска, Чешка и Словачка. Остануваме солидарни со Украина, но банкротот на бугарските земјоделци во никој случај нема да придонесе за нејзината цел, рече Донев, пренесува Радио Бугарија.
Хрватска
Потпретседателот на Хрватската земјоделска комора (ХПК) Младен Јакоповиќ вели дека „цената на житото падна на рекордно ниско ниво, што го става хрватскиот земјоделски сектор во многу неповолна ситуација пред жетвата, која треба да започне во два до три месеци. Претседател на Комитетот за земјоделство на Хрватската земјоделска комора Петар Прањиќ на прес-конференцијата наречена „5 до 12“ оцени дека состојбата е алармантна, а земјоделците не гледаат одржливост со сегашните цени на пченицата. .
– Ние не сме против украинската пченица или украинските земјоделци, но бараме Европската комисија да ги надомести зголемените трошоци што ни ги наметна – рече потпретседателот на ХПК, Мато Брлошиќ.
Тој додаде дека најголем бенефит можат да имаат потрошувачите бидејќи ако падне цената на пченицата треба да падне и цената на брашното и лебот.
(Извор: Јаху, Ал Џезира, Блиц Бизнис, Ројтерс)