
КАКОВ ПРЕСВРТ! Откритие што целосно го менува светскиот поредок во борбата за ретките метали
Новото наоѓалиште наречено „Нов Казахстан“ содржи речиси милион тони цериум, лантан, неодимиум и итриум – клучни елементи кои се користат во производството на паметни телефони, дигитални камери и хард дискови.
Прелиминарните проценки покажуваат дека вкупните резерви би можеле да достигнат до 20 милиони тони, на длабочина од 300 метри, со просечна содржина на ретки земјени елементи од 700 грама на тон.
– Идентификувани се четири перспективни зони со вкупни проценети резерви од 935.400 тони – изјави портпаролот на Министерството за индустрија и градежништво на Казахстан.
Доколку се потврдат проценките, Казахстан би можел да стане трета земја во светот по резерви на ретки елементи.
Сепак, експертите апелираат на претпазливост. Георги Фрајман, претседател на извршниот одбор на Професионалното здружение на независни рударски експерти (ПОНЕН), предупреди дека ова е рана фаза на истражување.
– За нешто да се смета за наоѓалиште, потребно е целосно да се истражи минерализираната област, вклучително и хидрогеологијата, геомеханиката и економската исплатливост на експлоатацијата – рече тој.
– Без тоа се останува на ниво на шпекулации – додаде тој.
Стратешки тајминг
Истражувањето започна во 2022 година, а резултатите беа доставени до владата на Казахстан во октомври 2024 година. Аналитичарите веруваат дека времето на објавување – непосредно пред самитот со ЕУ – е внимателно избрано.
За време на самитот, ЕУ најави зајакнување на соработката со Казахстан и усвојување на нов патоказ за 2025-2026 година, кој вклучува соработка во областа на геолошките истражувања, иновациите и развојот.
– Објавата беше навремена затоа што го подигна значењето на Казахстан во дискусиите за стратешките суровини – рече Алешка Симкиќ, амбасадор на ЕУ во Казахстан. Сепак, таа додаде дека земјата се соочува со предизвици во развојот на овој сектор.
Што е следно?
Според компанијата што ја откри локацијата, развојот на локацијата може да потрае до шест години и да бара инвестиции од околу 10 милиони долари. Сепак, според Артур Полјаков, извршен претседател на Форумот MINEX, првите количества руда нема да се вадат 10 до 12 години.
На Казахстан моментално му недостига технологија за длабока обработка на ретки земјени елементи, па затоа ќе му требаат странски партнери.
Полјаков смета дека Кина ќе има клучна улога, имајќи предвид дека таа е најголемиот потрошувач и производител на производи кои ги користат овие метали, вклучувајќи батерии и соларни панели. Следниот партнер би можел да биде Европската Унија, поради нејзината зелена агенда и фокусот на одржлива енергија.
– Главниот проблем е логистиката – ЕУ и Казахстан се далеку, поради што треба да го развиеме таканаречениот среден коридор – рече Пољаков.
Засега се очекува националната рударска компанија Тау-Кен Самрук да го преземе водството во следната фаза, која вклучува дополнителни геолошки истражувања, избор на технологија и изработка на физибилити студии.
– Разгледуваме две опции – аукција или локална компанија. „Одлуката се уште не е донесена“, изјави Алмас Кусумов од Министерството за индустрија и градежништво на Казахстан, пренесува Euronews.