Зошто Путин сака директни преговори со Украина?
Поканата на Путин за разговори во Истанбул првенствено има за цел да им сигнализира на САД дека Русија е подготвена да ги продолжи преговорите, велат украинските аналитичари. Дали Путин на тој начин се обидува да ја намами Украина во стапица?
Рускиот претседател Владимир Путин не одговори на предлогот на европските шефови на држави и влади и на украинскиот претседател Володимир Зеленски да прогласи 30-дневно примирје на 12 мај. Наместо тоа, тој и предложи на Украина директните преговори меѓу Киев и Москва да продолжат „без предуслови“ на 15 мај во Истанбул.
Американскиот претседател Доналд Трамп на својата социјална мрежа Truth Social објави дека Украина треба веднаш да се согласи на овие разговори, дури и ако тие не вклучуваат 30-дневен прекин на огнот. Украинскиот претседател Зеленски без многу двоумење рече дека очекува Русија да го почитува прекинот на огнот кој започнува на 12 мај и дека ќе биде во Турција на 15 мај за да се сретне со лидерот на Кремљ, Владимир Путин. „Нема смисла да се одложува убиството. И јас ќе го чекам Путин во четврток во Турција. Лично. Се надевам дека овој пат Русите нема да бараат причини зошто не можат да го направат тоа“, напиша Зеленски на Телеграм.
Според изворите на американскиот портал Аксиос, украинскиот претседател ќе отпатува за Истанбул, иако Русија очигледно не го прифатила предлогот за прекин на огнот. Според украинската страна, руските напади продолжиле и на 12 мај, пишува Deutsche Welle.
Путин смета на Трамп
Путин требаше итно да одговори на украинскиот предлог за прекин на огнот, кој беше поддржан од таканаречената „Коалиција на подготвените“, се сеќава Володимир Фесенко, политиколог и директор на Центарот за политички студии Пента во Киев. Сепак, предлогот на Путин за разговори во Истанбул „не е насочен кон нас или кон европските шефови на држави и влади, туку кон Доналд Трамп, бидејќи играта за вниманието на Трамп е започната“, изјави Фесенко за ДВ. За Путин е многу важно да ја одржи во живот можноста за преговори со Трамп. Да не беше така, воопшто немаше да има преговори за завршување на војната.
Украинскиот политиколог смета дека на Путин му се брза да го направи првиот потег за да може играта да се игра според неговите правила. Затоа, како што додава, на разговорите го предложил Истанбул – како алузија на преговорите во истиот град во Турција во 2022 година, веднаш по почетокот на големата инвазија, во која Путин всушност побара предавање на Украина. „Според логиката на Путин, ова треба да биде потсетување дека разговорите треба да се водат под руски услови“, оценува Фесенко. Тој смета дека рускиот претседател со оваа понуда ја намамува Украина во замка, бидејќи на крајот на краиштата Киев не може да ги одбие преговорите и поддршката од САД.
Украинските аналитичари сметаат дека владата во Киев мора да направи се за да ја искористи замката што и ја постави Путин. „Потребно е да се најде формат на преговори што ќе овозможи учество во овие разговори, но на таков начин што Украина не може да биде обвинета за недостаток на добра волја за прекин на огнот и постигнување мир. Треба да инсистираме на проширување на форматот на тие разговори во Истанбул, бидејќи безбедноста на Европа е во прашање. Но, за Трамп, примарна цел е да се стави крај на војната што е можно побрзо“, вели Левус, директор на украинскиот центар за социјални истражувања „Меридијан“.
Како ќе се позиционира Трамп?
Олександар Крајев од украинскиот аналитички центар „Призма“ смета дека Русите во Истанбул ќе ги претстават истите наративи и барања како и досега. И ако европските партнери и САД и понудат на Украина перспектива и поддршка што ќе и овозможи уште еднаш да ги отфрли сите руски барања, Киев, според него, нема да мора ни да преговара за условите на Путин.
