
ЗИМСКОТО СМЕТАЊЕ НА ВРЕМЕТО ГИ НАПОЛНИ БОЛНИЦИТЕ: Пациентите бараат помош, Брзата помош интервенирала 116 пати во Белград
– Зимското сметање на времето почна вечерва, кога ги свртевме часовниците еден час наназад, па спиевме еден час подолго.
Многу луѓе треба да се навикнат на оваа промена, а постарите лица и хронично болните имаат посебни здравствени проблеми, поради што итната помош интервенирала 116 пати.
– Огромен број луѓе не контактираа поради промената на часот. Посебно пациентите со хронични заболувања кои се жалеле на болки во градите, висок крвен притисок, респираторни проблеми, отежнато дишење и слично. За тоа испративме и екипи на терен. Во овие ситуации особено е важно ваквите пациенти да се придржуваат до препишаната терапија, да ја пијат без прескокнување и во точно време како што ќе ви препише лекарот. Промената на часовниците особено ги погодува пациентите над 60 години – вели за Блиц Никола Покрајац, доктор на белградската Итна помош.
Тој објаснува дека оваа популација, хронични пациенти и лица над 60 години, веќе соочени со предизвиците за одржување на стабилна здравствена состојба, често трпи дополнителен стрес и зголемен ризик во периоди на временски промени.
„Организмот мора да се навикне на тоа“
Човечкиот организам функционира како чувствителна рамнотежа помеѓу внатрешниот биолошки ритам и надворешната средина. Кога оваа рамнотежа е нарушена, како што се случува при менување на часовникот, многу луѓе чувствуваат нарушувања во нивната физиолошка и психолошка состојба. Сепак, за оние кои веќе страдаат од здравствени проблеми, овие ефекти можат да бидат многу посериозни.
– Потребно е да си легнете порано за да имате оптимален дел од сонот. Мора да му дадеме шанса на телото ако е навикнато да спие седум или осум часа, без разлика кое е времето на будење, времето на легнување мора да се прилагоди за да се задржи периодот на спиење кој е потребен. Доколку дојде до нерамнотежа и го чекаме времето кое е вообичаено за да спиеме, без разлика што часовникот е сменет, ќе го отежнеме периодот на адаптација – вели д-р Ќосиќ Бибиќ.
Истражувањата покажаа дека менувањето на часовникот може да има големо влијание врз луѓето кои се борат со одредени здравствени состојби, како што се срцеви заболувања, дијабетес, нарушувања на спиењето, како и невролошки и ментални здравствени проблеми.
– Имаме одредени хормони кои не штитат, тие се хормони за спиење и не подготвуваат за одмор и работа во текот на денот. Затоа е потребно време да се прилагодите на оваа промена. Колку е помлад човек, толку побрзо ќе се прилагоди, но сите чувствуваат ваква промена. Некои само во првата недела, а некои две до три недели подоцна – изјави специјалистот по социјална медицина д-р Нада Ќосиќ Бибиќ, раководител на Центарот.
Иницијативата за укинување на сезонското поместување на часовникот беше покрената по многу светски студии кои утврдија дека преминот од зимско во летно сметање на времето и обратно носи многу здравствени проблеми кај луѓето кои потоа се жалат на замор, поспаност, депресија, зголемен апетит и статистика. покажуваат дека го зголемува и бројот на срцеви удари и кардиоваскуларни проблеми кои можат да завршат трагично.
Во 2021 година, Европската комисија предложи да се укине сезонската промена на часовниците, а на земјите членки им беше оставено да одлучат дали ќе останат на зимско или летно сметање на времето. До денес таков договор не е постигнат, а очигледно нема да биде во блиска иднина.