ЕСМ богати грчки трговци со јаглен, додека се подготвува новиот рудник
Двете грчки фирми од кои ЕСМ купува увозен јаглен за потребите на РЕК Битола во минатата година направиле заеднички вкупен приход од повеќе од 90 милиони евра. Дуото трговци кое „доминира“ во јавните повици за доставување на јаглен се етаблира во Македонија во последните една-две години по речиси целосното исцрпување на резервите од постоечките рудници.
„Протергиа Енерџи“, чиј сопственик е грчки Митилинеос, а е со седиште во Скопје, за 2024 има приходи од 75 милиони евра и раст на продажбата за 90 отсто. Треба да се каже дека оваа компанија се занимава и со продажба на електрична енергија, но тоа е многу помалку во однос на продадениот јаглен. Добивката е 13,1 милиони евра и сето тоа со само двајца официјално вработени.
„Никопоулос“ од Битола исклучиво работи со увоз на грчки јаглен за потребите на РЕК Битола. Има раст од 232 отсто на продажбата и остварени приходи од околу 16,5 милиони евра со официјално 6 вработени.
Поради свеста за големите трошоци кои се прават со увозот на јагленот од Грција, ЕСМ подготвува барање за експлоатација на нов рудник кај Живојно во Битола, за каде геолозите се сигурни дека има наоѓалиште од 24 милиони тони јаглен за неколку години.
Веќе беше јавно кажано дека квалитетот на јагленот е подобар од оној што сега секојдневно се носи со камиони од Грција преку граничниот премин Меџитлија за производство на струја во РЕК „Битола“.
Новото раководство на ЕСМ информираше дека затекнало висока зависност од увоз на јаглен. Повеќе од 2 милиони тони или 40 отсто од потребите за РЕК „Битола“ – треба да бидат набавени од надворешни извори, што на краток и на среден рок се оценува како економски неприфатливо и неодржливо решение за компанијата. Експлоатацијата во Живојно, од друга страна, ќе овозможи економски исплатлив транспорт и понизок јаглероден отпечаток во споредба со увозот.
Според АД ЕСМ експлоатацијата на јаглен во близина на Живојно, претставува единствено решение за комплетно покривање на потребите од овој енергенс од сопствено производство. Беше кажано дека експлоатација на јагленот во Живојно ќе се одвива во период од седум години, првите три години ќе бидат за подготвителни работи за целосна експлоатација на јаловината, а потоа четири години ќе се копа јаглен. 
„Деталните и долгогодишни геолошки истражувања потврдуваат значителни резерви на висококвалитетен јаглен на таа локација во непосредна близина на ТЕ Битола. Врз основа на овие испитувања, изработена е обемна рударско-техничка документација која ја потврдува техничката изводливост и економската оправданост за отворање на современ рудник. Во услови на високи цени на електричната енергија на меѓународните берзи, обезбедувањето стабилно и економски исплатливо домашно производство на краток рок е врвен национален приоритет. Соочувајќи се со предизвиците во снабдувањето со јаглен од постојните извори и компликациите поврзани со увозот, потребата за ефикасно, евтино и еколошки поприфатливо решение од домашни извори станува клучна за стабилен енергетски систем“, информираат од РЕК Битола.
А.К.
