
ЕКСПЛОДИРАШЕ СТАНБЕНАТА КРИЗА ВО ГЕРМАНИЈА: „300 луѓе се јавија на еден оглас, а погледнете колку чини киријата сега“
Германскиот пазар на недвижности минува низ најголемата криза во последните десет години. Според податоците на Федералниот завод за статистика, минатата година биле издадени 17% помалку одобренија за градба отколку во 2023 година, што е трет последователен годишен пад и најниско ниво од 2010 година. Посебно е погодена изградбата на домови за едно семејство и повеќестанбени згради, а се очекува во 2025 година да се издаваат дури 45% помалку дозволи отколку во 2023 година.
Иако намалувањето на каматните стапки на Европската централна банка требаше да го поттикне пазарот, закрепнување не е на повидок. Главните проблеми се високите трошоци за градежни материјали, бирократските пречки и строгите градежни прописи. Како резултат на тоа, Германија е далеку зад целта на владата од 400.000 нови станови годишно.
Последиците се особено видливи при изнајмување станови – побарувачката е толку висока што една реклама во Берлин добива до 300 барања за прегледи. Цените растат, а предност имаат побогатите станари. Во Келн, цената за изнајмување по квадратен метар во новите згради скокна од 12,88 евра (2022) на 16,75 евра (2024).
Истражувањето на Универзитетот во Манхајм покажа дека зголемувањето на кириите ја зголемува поддршката за десничарската партија AfD. Станарите со пониски примања во регионите каде што кириите растат имаат 4% поголема веројатност да ја поддржат AfD, дури и ако тие не се директно засегнати од зголемувањата на цените.
Германија има најголем удел на станари во ЕУ – дури 52,4% од граѓаните живеат во станови под кирија, а трошоците за изнајмување го сочинуваат третиот најголем удел во приходот на станарите во Европа. Студијата на DIW од 2024 година покажува дека бројот на луѓе кои трошат над 40% од нивниот приход за кирија е речиси тројно зголемен од 1990-тите, од 5% на 14%.