ВОРЕН БАФЕТ – „ПРОРОКОТ ОД ОМАХА“ КОНЕЧНО ОДИ ВО ПЕНЗИЈА“: Става крај на една ера на своите 94 години

Ворен Бафет, 94-годишниот легендарен американски инвеститор,
го објави своето пензионирање како извршен директор на неговата компанија
„Беркшир Хатавеј“ на крајот од оваа година.

Арената во Омаха, градот во Небраска каде што е роден Бафет
и живее целиот свој живот, полна со акционери на Беркшир Хатавеј собрани на
годишниот состанок, замолкна по ова соопштение од познатиот „Пророк од Омаха“.

Потоа следеше аплауз од околу 40.000 собрани луѓе.

По 60 години водење на компанијата, некогаш мал производител
на текстил, а денес холдинг компанија вредна 1,16 трилиони (илјада милијарди)
долари, тешко е да се замисли некој друг во позицијата на најголем инвеститор.

И буквално го заработи епитетот „најголем“. Од 1964 година, повратот на инвестициите е 5,5 милиони проценти,
140 пати повеќе отколку што може да се заработи со инвестирање во индексот
S&P 500.

Според него, само неговите две деца знаеле за неговата
одлука, па дури и неговиот наследник, Грег Абел, потпретседател за сите бизниси
освен осигурување, слушнал за тоа за прв пат на подиумот во Омаха.

За да се
спречат сомнежите околу неговиот наследник, Бафет им наложи на состанокот дека
нема намера да продава акции на „Беркшир Хатавеј“ и дека ова не е емотивна,
туку економска одлука, бидејќи е уверен дека неговиот наследник ќе биде уште
поуспешен. Беркшир поседува повеќе од
60 компании, вклучувајќи ја осигурителната компанија Geico, производителот на
батерии Duracell и синџирот ресторани Dairy Queen.

Сепак, постојат уште повеќе компании во кои Бафет има
малцински удел, од кои најпознати се „Епл“, чии акции ги продаде во последната
година, „Кока-Кола“, „Американ Експрес“ и „Бенк оф Америка“.

Ворен Бафет е поврзан со легендарни приказни од светот на
финансиите и инвестирањето. Многу играчи на берзата во текот на изминатиот
половина век учеле од неговите писма до акционерите и од неговите потези на
берзата.

Бафет сè уште живее во куќата во Омаха што ја купил во 1958
година за 31.500 долари, иако сега се проценува на 1,4 милиони долари, што и не е голема вредност на недвижен
имот за еден од најбогатите луѓе во светот, чие богатство се проценува на
речиси 170 милијарди долари.

Тој ја купил својата прва акција на 11-годишна возраст.
Своите први акции на Беркшир ги купил во 1965 година, а оттогаш ја претворил во
компанија која има удели во повеќе од 200 компании низ целиот свет, а на
пример, тој е еден од најголемите инвеститори во кинескиот BYD, светскиот лидер
во производството на електрични автомобили.

Бафет инвестираше во оваа компанија по предлог на неговиот
долгогодишен партнер Чарли Мангер, кој почина во ноември 2023 година. На негово
поттикнување, тој инвестираше 232 милиони долари во кинеската компанија, зголемувајќи ја вредноста на
тој удел на 9 милијарди долари. „Беркшир“ почна да продава акции во „BYD“, а
нивниот удел сега се проценува на околу 1,8 милијарди долари.

Бафет е познат по својата долгорочна инвестициска
стратегија, купувајќи и држејќи акции на компании понекогаш и со децении.
Неговата идеја е дека на долг рок, вредноста на добриот бизнис само ќе расте.
Оваа стратегија е во остра спротивност со краткорочното инвестирање засновано
на добри или лоши вести за профитирање од нестабилноста на цената на акциите.

На пример, Бафет го стекнал добар дел од своето богатство
инвестирајќи во компании како што се Кока-Кола или Банка на Америка во лоши
времиња за овие компании, верувајќи дека нивниот бизнис модел е стабилен и дека
на долг рок тоа ќе доведе до војна на вредности.

Годината 1972 и преземањето на „Сис Кенди“ се наведуваат
како пресвртница во инвестициската филозофија на Бафет. Дотогаш, Бафет купувал
акции од која било компанија сè додека, според негово мислење, тие биле
поевтини од нивната вистинска вредност.

Сепак, Чарли Мангер го советувал да купува акции на добри
компании кои имаат конкурентска предност. Беркшир купи производител на кондиторски производи за
25 милиони долари и во следните 40 години заработи од него 1,65 милијарди
долари.

Тој се водел од истото размислување кога почнал да го купува
Apple, иако долго време одбивал да инвестира во технолошки акции, бидејќи, како
што рекол, не ги разбирал.

Сепак, во Apple тој препозна производител на потрошувачка
електроника со неверојатно лојална база на клиенти. Тој почна да купува акции
на Apple во 2016 година.

Интересно е што самиот Бафет го наведува купувањето на
„Беркшир Хатавеј“ како една од неговите најлоши инвестиции. Тоа беше текстилен
производител кој работеше со загуба. По купувањето во 1965 година,
производството работеше до 1985 година, кога беше затворено. Сепак, Бафет го
претвори Беркшир во инвестициски конгломерат вреден повеќе од 1,6 трилиони
долари.

Бафет ги помина последните месеци продавајќи акции на
компанијата и собирајќи пари. На крајот од првиот квартал, Беркшир „седеше“ на
347 милијарди долари во готово.

Во 2006 година, Бафет вети дека ќе донира 99 отсто од своето
богатство во хуманитарни цели.

Како што објасни во својата филантропска заклетва, тие 99
отсто се огромна сума, но релативно гледано — не се. Луѓето што секојдневно
донираат се откажуваат од нешто — дали тоа е одење во кино или вечера надвор,
не е важно. Додека тој и неговото семејство, и покрај тоа што ќе донираат 99
отсто од богатството, нема да се откажат од ниту едно задоволство во животот.

Фото: EPA-EFE/LARRY W. SMITH