
СЕ ПОБУНИЈА ХРВАТСКИТЕ ГАЗДИ: Силниот и агресивен раст на минималната плата ни претставува сериозен товар
Со минимална плата од 970 евра за 2025 година, Хрватска е малку под средината на скалата меѓу земјите на ЕУ што ги регулираат, што е случај во 22 од 27 земји-членки. Според Евростат, минималната плата е пониска од хрватската минимална плата во девет земји-членки, додека 12 имаат повисоки износи. Како и кај просечните плати, опсегот на минимални плати во одделни земји на ЕУ е доста голем; од бугарски 551 до луксембуршки 2.638 евра.
Во Хрватска минималната плата е зголемена за 92 отсто од 2019 година, а Хрватското здружение на работодавачи неодамна објави дека една од нивните цели е редефинирање на моделот за нејзино утврдување.
„Ваквото силно и агресивно зголемување на минималната плата претставува сериозен товар за претприемачите, а за многумина е неодржлив. Покрај тоа, нивниот раст е значително над стапката на продуктивност и многу посилен од сите други земји-членки на ЕУ, што не само што ја стимулира инфлацијата, туку влијае и на конкурентноста на цените“, истакна Ирена Вебер, главна директорка на Здружението.
Минималци пониски од илјада евра најмногу има во земјите од регионот на Централна и Источна Европа, плус неколку медитерански. Во оваа група води Хрватска, потоа Грција (968 евра), Малта (961), Чешка (826), Словачка (816), Романија (814), Унгарија (707), двете балтички земји (Естонија со 886 и Летонија со 740) и споменатата Бугарија.
Во повеќето земји со минимални плати, тешко е да се врзе крај со крај, но има и голем опсег на општото ниво на цени меѓу земјите-членки, така што разликите меѓу минималните во реалноста можат да бидат и помали и поголеми од оние што ги предлагаат номиналните износи. На пример, нивото на цените во Хрватска, според последните достапни податоци (за 2023 година) е на 75 отсто од просекот на ЕУ, додека Бугарија е на 60, Романија на 61, Полска на 67 и Унгарија на 74 отсто.
Во Кипар, Португалија и Литванија минималните плати се за 30 до 70 евра повисоки од Хрватска, во Полска се 1091, во Словенија се за 1278 или околу 300 евра повисоки од Република Хрватска, а во Шпанија се 1381 евро. Нивото на цените во Словенија е околу 90 отсто од просекот на ЕУ, за португалските домаќинства е под 87, а за Шпанците е 91 отсто.
Шест земји пропишале минимум од повеќе од 1.500 евра, од француските 1.802 евра до, на пример, германските 2.161 или ирските 2.282 евра. Сепак, нивото на цените во Германија е само 8 отсто над просекот на ЕУ, додека на пример во Ирска е за 37 отсто повисоко.
Во секој случај, разликите меѓу минималните плати во Унијата во реалноста се помали отколку што покажува опсегот на номиналните износи. Според Евростат, највисоката минимална плата во ЕУ е 4,8 пати повисока од најниската, а кога ќе се земат предвид цените, разликата е 2,3 пати. Реално, германската минимална плата е највисока, додека естонската има најниска куповна моќ.
Пословни.хр