
МЕЃУ ТОП 100 КОМПАНИИ ВО СВЕТОТ СЕ ПОВЕЌЕ СЕ ЕВРОПСКИ: Од кои земји се најсилните компании?
Пазарната капитализација на 100-те водечки светски компании падна за речиси 3,8 трилиони американски долари или за 11 отсто во минатата година, покажува новата анализа на консултантската куќа PwC.
Ова е прво намалување на пазарната вредност на најголемите светски компании од 2016 година, а најголемо намалување од 2009 година, кога светот го потресе финансиската криза.
Најмногу настрадаа американските компании
Според податоците на аналитичарите на PwC, пазарната капитализација, односно пазарната вредност на компаниите кои котираат на берзите, на крајот на март годинава изнесува 30,87 милијарди долари. Сепак, на крајот на март минатата година таа изнесуваше 34,71 милијарди долари, што значи дека вредноста на водечките светски компании во периодот од 1 април 2022 до 31 март 2023 година значително се намалила.
Постојат неколку причини за тоа, а PwC како најзначајни го наведува предизвикувачкиот макроекономски амбиент со постојано заострување на монетарната политика, проследено со висока инфлација и неизвесност во американскиот и европскиот банкарски сектор.
Се чини дека најлошо поминале американските компании кои изгубиле 2,9 трилиони долари или 12 отсто од вредноста во периодот од 1 април минатата година до 31 март годинава во однос на истиот период лани.
И покрај тоа, американскиот корпоративен сектор ја задржа својата доминација во топ 100 рангирање на компании во светот, меѓу кои има дури 64 компании од САД.
Од САД доаѓаат и првите две најголеми компании во светот по пазарна капитализација. Станува збор за Apple чија пазарна капитализација на крајот на март годинава изнесуваше 2,61 милијарди долари и Microsoft со пазарна капитализација од 2,15 милијарди долари.
Во минус се и Кина и Саудиска Арабија
Саудиска Арабија е на второто место во светот според пазарната капитализација на компаниите.
Сепак, Саудиска Арабија има само една компанија на топ-листата – Саудиска нафтена компанија Саудиска Арабија (Сауди Арамко), чија пазарна капитализација на крајот на март оваа година, според податоците на PwC, била 1,89 милијарди долари, што е за 18 отсто помалку од пред година, порано.
Третото место на глобалното корпоративно рангирање го држи Кина, која има девет од топ 100 компании во светот со седиште на нејзина територија.
Најголема меѓу нив е Tencent, технолошка компанија од Шенжен, чија пазарна капитализација, според податоците на PwC, била 462 милијарди долари на крајот на март.
Инаку, уделот на кинеските компании на топ 100 листата во светот се намали за 11 отсто за една година. Вкупната пазарна вредност на кинеските компании на таа листа на крајот на март изнесуваше 1,79 трилиони долари.
Подемот на француските компании
Интересен е подемот на европските компании на светската корпоративна топ листа. Згора на тоа, PwC истакнува дека само европските земји успеале да забележат зголемување на глобалното топ 100 корпоративно рангирање во изминатата година, благодарение на комбинацијата на нови учесници и растот на пазарната капитализација.
Најдобро помина Франција, која го зазеде четвртото место со четири компании меѓу 100-те најголеми во светот, чија вкупна пазарна вредност на крајот на март беше 980 милијарди долари. Ова е за 17 отсто повеќе од една година порано, покажуваат податоците на PwC. Франција минатата година беше на шестото место.
Најголема меѓу француските и европските компании наведени во топ 100 рангирањето сега е LVMH Moët Hennessy Louis Vuitton, познат производител на луксузни производи од Париз, чија пазарна капитализација на крајот на март, според податоците на PwC, изнесуваше 460 милијарди долари, што ја прави познатата компанија на 12 место во светот.
Обединетото Кралство го задржа петтото место
Петтото место на светската ранг-листа на најголемите компании и понатаму ѝ припаѓа на Велика Британија, која има пет корпорации на топ 100 листата, чија вкупна пазарна вредност на крајот на март изнесуваше 852 милијарди долари или три отсто повеќе од една година претходно.
Најголемата британска компанија на топ 100-те глобални компании е AstraZeneca, чија пазарна капитализација на крајот на март изнесуваше околу 215 милијарди долари и го зазеде 42-то место на светската ранг-листа.
Падот на вредноста на швајцарските компании
На шесто место годинава е Швајцарија, која лани беше на четврто место во светот по компании вклучени на листата на најголеми во светот. Швајцарија сега има три корпорации во топ 100 рангирањето на светските компании, чија вкупна пазарна капитализација на крајот на март беше 765 милијарди долари, што е за 13 отсто помалку од пред една година.
Најголема меѓу швајцарските компании е Нестле, воедно и најголемиот прехранбен гигант во светот. Сега е рангирана на 23-то место во светот според пазарната капитализација.
Тајван го задржа седмото место
Во однос на вредноста на своите компании, Тајван е на седмото место, односно меѓународно во голема мера непризнатата „Република Кина“. Минатата година Тајван исто така се најде на седмото место во првите 100 најголеми компании во светот по пазарна капитализација.
Тајван има само една компанија во топ 100 рангирањето – Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC), која е најголемиот светски производител на полупроводници. Пазарната капитализација на таа компанија на крајот на март изнесуваше 453 милијарди долари, што ја рангираше компанијата на 13-то место во светот. Сепак, според податоците на PwC, пазарната капитализација на TSMC се намалила за 16 отсто за една година.
Голем раст на вредноста на компаниите со седиште во Германија и Данска
Од друга страна, вредноста на германските компании на скалата на најголемите светски корпорации се зголеми за 18 отсто во минатата година, па така вкупната пазарна капитализација на три германски компании на глобалната листа изнесува 396 милијарди долари на крајот на март. . Германија годинава се искачи на осмото место на светската корпоративна ранг-листа, додека лани беше на 17. место.
SAP, еден од водечките производители на софтвер во светот, го зазеде првото место меѓу најголемите германски компании, со пазарна капитализација на крајот на март вредна 147 милијарди долари. Сепак, таквата вредност му обезбеди на SAP само 70-то место на светскиот ранг на најголемите компании.
Деветтото место во светот по пазарна капитализација на компаниите на крајот на март го имаше Данска, која лани беше на 15-то место.
Но, имаше само една компанија меѓу 100-те најголеми во светот – Ново Нордиск, чија пазарна капитализација на крајот на март изнесуваше 356 милијарди долари, со што на фармацевтскиот гигант му обезбеди 19-то место на светската ранг-листа. Ова е дури 40 отсто повеќе од претходната година, покажуваат податоците на PwC.
Јужна Кореја го држи 10-тото место
На 10-то место во светот по пазарна капитализација е Јужна Кореја, со една компанија на листата на 100-те најголеми во светот – Samsung. Пазарната капитализација на тој технолошки гигант на крајот на март изнесуваше 327 милијарди долари, со што Samsung се најде на 22 место во светот. Инаку, тоа е за 15 отсто помалку од претходната година, се вели во извештајот на PwC.
Меѓу земјите од кои доаѓаат најголемите светски компании се Холандија, Јапонија и Ирска, како и Индија и Австралија.
Европа го зголеми својот удел на листата на 100 најголеми компании во светот
Од PwC посочуваат дека за разлика од САД и Кина, чија пазарна вредност на компаниите, генерално, е намалена во последната година, вредноста на европските компании е зголемена.
Европа на тој начин го зголеми уделот на своите компании од 10 отсто во 2022 година на 13 отсто оваа година. Гледајќи ја Европа како целина, таа се најде на второто место во светот според вредноста на нејзините компании, зад САД.
„Предизвиците на пазарот во изминатата година очигледно ги погодија најголемите светски компании. Сепак, закрепнувањето на повеќето сектори во првиот квартал од 2023 година и растот на компаниите во Европа даваат причина за внимателен оптимизам“, рече Стјуарт Њуман, глобален шеф на ИПО центарот и партнер во PwC од Обединетото Кралство.
Прв пад во ИТ секторот по 10 години
На ова да додадеме дека технолошкиот сектор од кој доаѓаат повеќето компании на листата, годинава го забележа првиот пад во последните 10 години. И покрај ова, таа ја задржа водечката позиција меѓу секторите во првите 100 светски компании.
Сепак, намалување на пазарната капитализација забележаа и секторите како незадолжителна потрошувачка, комуникациски услуги, финансии и енергија.
Исто така, треба да се каже дека на листата не се најдоа нови компании во однос на минатата година, поради послабиот пазар на ИПО во минатата година.