
Страшни податоци: Деца под петгодишна возраст користат дрога, Македонија без капацитет за лекување
Во Македонија најмладото дете корисник на дрога е на возраст под пет години, откри денеска Васка Бајрамовска-Мустафа од Одделот за правата на децата при Народниот правобранител.
Според податоците од 30 институции кои ги обезбедил Омбудсманот преку Министерството за внатрешни работи, во 2023 година и првата половина од 2024 година евидентирани се 130 деца кои употребуваат дрога. Бајрамовска-Мустафа алармира дека возрасната граница на децата-корисници на дрога е драматично намалена, а државата не располага со ниту една специјализирана институција за лекување или рехабилитација.
Најчесто користени дроги меѓу децата се марихуана, амфетамини и екстази, а забележани се случаи и на кокаин и хероин.
Бајрамовска-Мустафа посочи и дека воспитно-поправните домови не обезбедуваат никаков соодветен третман за зависниците, кои се оставени сами на себе.
„Според информациите од Воспитно-поправниот дом Тетово во Волковија, таму има деца и младинци зависници од хероин, но домот нема капацитети за одвикнување. Персоналот не е обучен, па зависниците се принудени кризите да ги поминуваат преку спортски активности“, рече Бајрамовска-Мустафа.
Дополнителен проблем е што Домот за штитеници нема право да користи метадонска терапија, а не постојат јасни упатства за постапување за време на кризните состојби на децата.
Министерството за здравство, иако има судски пресуди кои го задолжуваат да овозможи соодветен третман и лекување за малолетните зависници, не ги почитува истите, со што, според Народниот правобранител, прави кривично дело.
„Министерството за здравство не ја спроведува пресудата П4 бр.884/21 од јануари 2022 година, со која е утврдена дискриминација и повреда на правата на децата кои користат психотропни супстанции“, предупреди Бајрамовска-Мустафа.
Во Македонија сè уште нема центри за рехабилитација, нема рано откривање на деца-корисници на дроги, а институциите не комуницираат меѓу себе и немаат прецизна статистика за овој загрижувачки феномен.
Истражувањето, кое го финансираше Европската Унија, треба да биде доставено до сите релевантни институции во земјата, со цел итно да се преземат соодветни мерки.
Интересно е дека според анализата, во 2023 година најголемиот број деца корисници на дрога биле Албанци, додека во 2024 година доминираат деца од македонска етничка припадност.